Partij voor de Vrijheid
Volgens de PVV heeft de overheid ‘keihard gefaald’ als het gaat om de woningmarkt. ‘Ondanks dat er in het vorige kabinet weer een minister voor Volkshuisvesting was, zijn de puinhopen op de woningmarkt alleen maar groter geworden: vorig jaar was er een tekort van 315.000 woningen. Dat tekort is in 2023 – in slechts één jaar tijd – opgelopen naar maar liefst 390.000 woningen’, schrijft de partij van Geert Wilders in haar verkiezingsprogramma.
De PVV wil sociale huren verlagen, de huurtoeslag verhogen en in steden en dorpen ‘een straatje erbij’, want dat kan ‘relatief snel en goedkoop’. Gemeenten dienen sneller bouwvergunningen te verstrekken en ‘belemmerende’ stikstofregels moeten van tafel. En er komen ook buitenstedelijke woningen, zowel in de categoriën sociale huur, de middenhuur en koopsector.
Verder krijgen, als het aan de PVV ligt, statushouders geen voorrang bij de toewijzing van sociale huurwoningen. ‘Van alle woningen die komende jaren bijgebouwd zullen worden, is maar liefst 75 procent bedoeld voor migranten. Dat is complete waanzin.’
De partij wil stoppen met het gasvrij maken van woningen en geen verplichte warmtepomp. De PVV is voorstander van permanente bewoning van vakantiewoningen.
Nieuw Sociaal Contract
NSC stelt dat er afgelopen jaren te veel nadruk heeft gelegen op de bouw van dure woningen en dat de huren in de vrije sector soms extreem hoog zijn. ‘We moeten de bouw van woningen in alle segmenten van de volkshuisvesting versnellen: goedkope huur, middenhuur en de vrije sector. De doorstroming van goedkope naar duurdere woningen moet op gang komen – en andersom – zodat mensen ook een passende woning kunnen krijgen’, zo staat er in het NSC-verkiezingsprogramma.
Er komt weer een minister van Volkshuisvesting met een jaarlijkse taakstelling wat betreft het aantal te bouwen huizen. De partij van Pieter Omtzigt wil met woningcorporaties afspraken maken om tot 2031 tenminste 350.000 huurwoningen te realiseren. Gemeenten dienen zich daarbij te houden aan een minimum van 30 procent sociale huur.
Huurprijsbescherming
NSC vindt het van belang dat de huurprijsbescherming wordt versterkt en het gereguleerde deel van de huursector wordt uitgebreid, ‘zodat de huren van honderdduizenden middenhuurwoningen effectief gereguleerd worden. We zorgen ervoor dat ontwikkelaars voldoende ruimte houden om te bouwen.’
NSC streeft naar een aandeel van tweederde bij de totale bouwopgave (sociaal, middenhuur, betaalbare koop), waarbij provincies een belangrijke rol dienen te vervullen bij het ‘concretiseren van de woonopgave voor de regio (woondeals), het aanwijzen van locaties voor sociale huur en betaalbare huur en koop, met maken van integrale ruimtelijke afwegingen en het versnellen van de uitvoering (versnellingstafels).
Er komt een gemeentelijke heffing om grondspeculatie tegen te gaan en een verkorting van (bezwaar)procedures, zodat er zeer snel woonlocaties kunnen worden aangewezen. De provincie heeft hierin de bepalende stem. Binnen de nationale bouwopgave is er participatie van pensioenfondsen en komen er meer zorgwoningen.
Gebiedsontwikkeling
Voor gemeentes is het niet toegestaan één op één grond te verkopen, maar NSC wil een uitzondering maken voor gebiedsontwikkeling. ‘Gemeenten zouden wettelijk meer ruimte moeten krijgen om contracten aan te gaan zonder aanbesteding. Hierdoor kan gemeentelijke grond of vastgoed sneller herontwikkeld worden’.
Erfpacht komt ook aan bod in het programma. ‘Om plotselinge en excessieve stijgingen van de erfpacht te voorkomen en mensen meer zekerheid te geven over hun huidige en toekomstige woonlasten, komt er wettelijke consumentenbescherming voor erfpachters.’ Hierbij zijn de NHG-criteria van toepassing.
Woningruil
Om meer passende woningen te realiseren, zet NSC in op onder meer het splitsen van woningen voor bijvoorbeeld starters en studenten en woningruil. De partij stelt voor om de terugverdientijd van tijdelijke flexwoningen op te rekken van maximaal 30 naar 40 jaar.
Leegstaande kantoren moeten makkelijker getransformeerd kunnen worden tot woningen en NSC stimuleert dat het voor werkgevers mogelijk wordt om woningen te bouwen voor werknemers.
Of de PVV en NSC al hun wensen kunnen promoveren tot beleid, dat zullen we moeten afwachten. De partijen zullen traditiegetrouw, zoals dat gaat bij de coalitie-onderhandelingen, water bij de wijn moeten doen om tot een akkoord te komen. VBO volgt de verrichtingen in Den Haag met grote interesse.